SAMENVATTING & OPMERKINGEN VOOR DE PRESENTATIE
Beheer van informatie en technologie
Geschreven in het tweede semester van 2022/2023 door Irsa Ooijevaar
Gebaseerd op het boek: Information Systems Today: Managing in the Digital World
Auteurs van het boek: Valacich, S., Schneider, C. & Hashim, M.
ISBN: 978-1-292-43811-
Editie: 9e editie, wereldwijde editie (2023)
Inhoud
- Invoering................................................. ................................................. .............................................
- buch
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- Hoofdstad
- technologie samenvatting
- Belangrijkste onderwerpen in IS-hardware
- invoertechnologieën
- verwerkingstechnologieën
- productie technologieën
- Basisonderwerpen in IS-software
- Systeem software
- Programmeertalen en ontwikkelomgevingen
- Basisnetwerkonderwerpen
- Ontwikkeling van computernetwerken
- soorten netwerken
- Netwerkstandaarden en -protocollen
- netwerk technologieën
- Een internet
- Basisonderwerpen in databasebeheer
- Relationeel databasebeheer .................................................. . ...... ...................... .. ................... . .............. ...................... .. .
- Uitgebreide databasemodellen ............................................... ...................... .. . ................................................ .. ............... .........
- Belangrijkste onderwerpen in IS-hardware
- praat
- lezing
- lezing
- lezing
Digitale dichtheid is de hoeveelheid verbonden gegevens per activiteitseenheid. Het Internet of Things (IoT) is een netwerk van fysieke objecten die via internet gegevens kunnen uitwisselen. Het gebruik van deze technologieën in de productie staat bekend als het industriële internet der dingen. Big data is hoog in volume, verscheidenheid en snelheid. API's (Application Programming Interfaces) zorgen ervoor dat software kan communiceren en gegevens kan uitwisselen. Weten hoe je computers moet gebruiken, wordt computergeletterdheid (of informatiegeletterdheid) genoemd. Een Informatiesysteem (IS) is de combinatie van mensen en informatietechnologie die bruikbare gegevens creëren, verzamelen, verwerken, opslaan en verspreiden. Informatietechnologie (IT) omvat hardware, software en telecommunicatienetwerken.
Datums zijn onbewerkte symbolen zoals letters en cijfers. Datakwaliteit wordt gemeten in termen van volledigheid, nauwkeurigheid, tijdigheid, validiteit en consistentie. Ruwe data is nog niet bruikbaar. Informatie is data in context. Het geeft de werkelijkheid weer en beantwoordt vragen over wie, wat, waar en wanneer. Kennis is het vermogen om informatie te begrijpen, een mening te vormen en beslissingen te nemen op basis van de informatie.
Goede IS-mensen hebben de volgende vaardigheden: - Technisch vermogen - Zakelijk vermogen - Systeemvermogen
Een van de belangrijkste ethische overwegingen is privacy. Eerlijke informatiepraktijken: - Kennisgeving/informatie: vertel gebruikers welke gegevens worden verzameld, door wie en met welk doel. - Keuze/Toestemming: "Ja, ik accepteer cookies"/ "Ik accepteer alleen essentiële cookies" - Toegang/Deelname: Geef gebruikers toegang tot de over hen verzamelde gegevens. - Integriteit/beveiliging: zorg ervoor dat er geen datalekken zijn. - Handhaving/herstel: zorg voor middelen om deze praktijken af te dwingen, bijvoorbeeld door middel van zelfregulering en wetgeving. Een ander onderdeel van ethiek is intellectueel eigendom (IP). Nu is het heel eenvoudig om muziek, video of muziek te kopiëren zonder kwaliteitsverlies.
Hoofdstuk 2
Bedrijfsprocessen zijn de activiteiten die organisaties uitvoeren om hun bedrijfsdoelen te bereiken. Er zijn drie besluitvormingsniveaus: - Operationeel niveau - Routinematige dagelijkse bedrijfsprocessen zoals transactieverwerking: alles wat er in de dagelijkse gang van zaken in een bedrijf gebeurt, moet worden vastgelegd. - Informatiesystemen worden vooral gebruikt om de efficiëntie te verhogen. - Gestructureerde Beslissingen: Beslissingen waarin vooraf de te volgen procedures voor een bepaalde situatie kunnen worden bepaald. - Leidinggevend/uitvoerend niveau - Functionele managers richten zich op het overzien en leiden van activiteiten op operationeel niveau en het verstrekken van informatie aan hogere niveaus van de organisatie. - Halfgestructureerde beslissingen: sommige procedures die in een bepaalde situatie moeten worden gevolgd, kunnen vooraf zijn bepaald, maar niet zodanig dat er een concrete aanbeveling wordt gedaan. - Managers gebruiken key performance indicators (KPI's) om de voortgang naar een specifiek doel te evalueren. - Probeer de efficiëntie te verhogen. - Uitvoerend/strategisch niveau – Leidinggevenden richten zich op strategische langetermijnkwesties.
- Ongestructureerde beslissingen: er kan van tevoren weinig of geen actie voor een bepaalde situatie worden bepaald.
- Probeer de bedrijfsstrategie en planning te verbeteren. Functiegebiedinformatiesystemen zijn ontworpen om de unieke bedrijfsprocessen van een bepaald functiegebied te ondersteunen. Automatiseren = dingen sneller doen Leren = dingen beter doen Strategie = dingen slimmer doen -> strategische planning = een visie ontwikkelen over waar de organisatie naartoe moet.
Bepaal waar te concurreren -> Concurrentiekrachtenanalyse (Porter's 5 Forces, Pioneer Advantage). Bepaal hoe te concurreren -> kies een algemene strategie (low-cost leiderschap, differentiatiestrategie, best-cost provider-strategie) -> middelen en vaardigheden (signalen). capaciteiten, toegevoegde waarde) -> waardeketenanalyse (inputs/outputs, ondersteunende systemen)
Organisaties streven naar maximale afstemming tussen business en IT. Sommige investeringen zijn noodzakelijk, zelfs als ze niet in overeenstemming zijn met de bedrijfsstrategie. Dit worden strategische imperatieven genoemd. Een bedrijfsmodel is een samenvatting van de strategische richting van een bedrijf, waarin wordt beschreven hoe de doelen zullen worden bereikt. Het definieert de waardepropositie. Een verdienmodel beschrijft hoe het bedrijf inkomsten genereert en winst genereert. Bijvoorbeeld de freemium-aanpak, waarbij de basisdienst gratis wordt geleverd, maar voor extra functionaliteiten een premie wordt gerekend. Op een platform creëren gebruikers samen waarde. Wanneer meerdere gebruikers lid worden van dezelfde pagina, verschijnen netwerkeffecten op dezelfde pagina. Hoe meer gebruikers iets gebruiken, hoe hoger de prijzen kunnen zijn, maar ook de kwaliteit. Cross-site netwerkeffecten treden op wanneer gebruikers zich aan de andere kant aansluiten. Voorbeeld: speelgoedwinkel. Meer gebruikers als er meer apps worden ontwikkeld, meer app-ontwikkeling als er meer gebruikers zijn. In een deeleconomie worden goederen of diensten gedeeld tussen mensen (zoals Car2Go). In een gig-economie worden mensen ingehuurd voor tijdelijke tijdelijke banen, zoals Uber. De keerzijde hiervan is dat "werknemers" niet worden beschermd door arbeidsrechten. Er zijn ook meer op service gebaseerde bedrijfsmodellen: in plaats van een motor te verkopen, koopt de koper gebruiksuren. Innovatie is het creëren van nieuwe producten, processen of diensten die waarde toevoegen aan het bedrijf. Er zijn incrementele innovaties en radicale innovaties.
Nadelen van innovaties: - Ze zijn vaak vluchtig: Door de snelheid van de wereld hebben de behaalde voordelen vaak een beperkte levensduur. - Vaak riskant - Beslissingen om te innoveren zijn vaak moeilijk. Open innovatie maakt gebruik van de creativiteit van externe stakeholders.
Een lean startup-methodiek biedt bedrijven een hoge mate van flexibiliteit. Het bestaat uit de volgende stappen: 1. Klantidentificatie: vind een waargenomen probleem en vraag of er een markt is voor een oplossing. 2. Creëer een minimaal levensvatbaar product (MVP). Dit is een product dat precies de functionaliteit bevat die nodig is om aan te tonen hoe het product het probleem oplost. 3. Klantvalidatie: kijk of mensen echt voor de oplossing willen betalen. 4. Zo niet, pan: verander de richting. Leren van klantvalidatie wordt gevalideerd leren genoemd. 5. Klantenwerving: controleer of u een terugkerend bedrijfsmodel kunt maken.
- Back-upgegevens: kortetermijnkopieën van bedrijfsgegevens die worden gebruikt voor herstel na een systeemstoring.
- Archiefgegevens: langetermijnkopieën van organisatiegegevens die worden gebruikt voor nalevings- en rapportagedoeleinden.
Computernetwerken zijn het delen van gegevens of diensten. Het vereist drie dingen: - een zender (bron) en een ontvanger (bestemming) die iets te communiceren hebben (een bericht) - een transmissiepad of medium, zoals een kabel, om het bericht te verzenden - regels of protocollen die de communicatie regelen tussen zenders en ontvangers. Het transmissiemedium verwijst naar het fysieke pad (bekabeld en draadloos) dat wordt gebruikt om gegevens te verzenden. Protocollen definiëren de procedures die verschillende computers volgen bij het verzenden en ontvangen van gegevens. Communicatie tussen computers verloopt via bits. Bandbreedte is de transmissiecapaciteit van een computer. Het communicatiekanaal wordt gemeten in bits per seconde (of een veelvoud daarvan). Een computer kan drie rollen spelen in een netwerk: - Een client is een computer die gebruik maakt van diensten die door de server worden geleverd. Een thin client is een microcomputer met minimale geheugen-, opslag- en verwerkingsbronnen. Ze gebruiken desktopvirtualisatie om werknemers een virtuele desktopomgeving te bieden. - Een peer is een computer die diensten kan aanvragen en leveren. - Een server (zie Hardware). Bedrijven gebruiken doorgaans client-servernetwerken, waarbij servers en clients gedefinieerde rollen hebben. Bij peer-to-peer (P2P)-netwerken daarentegen kan elk apparaat diensten leveren en aanvragen. Soorten netwerken: - Personal Area Network (PAN): Draadloze communicatie tussen apparaten zoals Bluetooth, meestal binnen een afstand van minder dan 10 m. - Local Area Network (LAN): het delen van gegevens, softwaretoepassingen of andere bronnen tussen veel gebruikers, meestal binnen een gebouw. - Wide Area Network (WAN): verbind meerdere LAN's, vaak met gedistribueerd eigendom en beheer, van meerdere gebouwen tot wereldwijde netwerken. Het internet is een grote wereldwijde samenwerking van netwerken die een gemeenschappelijk protocol gebruiken om met elkaar te communiceren.
World Wide Web Het World Wide Web is een systeem van gekoppelde documenten op internet, of een grafische gebruikersinterface op internet, waarmee gebruikers eenvoudig toegang krijgen tot een verscheidenheid aan inhoud. Een hypertekst/webpagina bevat inhoud en hyperlinks, verwijzingen/links naar andere documenten. De standaardmanier om de structuur en inhoud van webpagina's te definiëren, wordt Hypertext Markup Language (HTML) genoemd. Websites worden opgeslagen op webservers. Deze verzoeken worden afgehandeld in semafoons met behulp van Hypertext Transfer Protocol (HTTP). Een verzameling gekoppelde webpagina's wordt een website genoemd. Een uniforme resource locator (URL) wordt gebruikt om een specifieke webpagina te identificeren en te lokaliseren. Een domeinnaam is een term die mensen helpt het bedrijf of de persoon te identificeren die de domeinnaam vertegenwoordigt. Een achtervoegsel zoals ".com" geeft aan tot welk topleveldomein de domeinnaam behoort. IP-adressen worden gebruikt om elke computer of elk apparaat op internet te identificeren. Het protocol dat door internet wordt gebruikt, is Transmission Control Protocol/Internet Protocol (TCP/IP). Het deep web verwijst naar de delen van het web die niet kunnen worden gevonden met traditionele zoekmachines, bijvoorbeeld omdat ze privé zijn of omdat ze worden beschermd door een betaalmuur.
Veel organisaties hebben een eigen intranet. Het ziet eruit en gedraagt zich als een openbare website, maar bevindt zich achter een bedrijfsfirewall die eigendomsgegevens beschermt. Hoewel een extranet gebruik maakt van internet, is het alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers.
Omdat bedrijven veel data gebruiken, hebben ze veel servers nodig. Zo ontstaan datacenters waarin gegevens van verschillende bedrijven kunnen worden opgeslagen en verwerkt.
Wet van Moore: het aantal transistors op een chip zou elke twee jaar verdubbelen. Vanwege snelle hardwareveranderingen gebruiken fabrikanten geplande veroudering, wat betekent dat het product is ontworpen om slechts een bepaalde tijd mee te gaan.
Een uitdaging voor bedrijven die computerbronnen gebruiken, zijn fluctuaties in de vraag. Online virtuele winkels zien rond Kerstmis meestal een enorme piek in de vraag. Meerdere servers gebruiken om aan alle eisen te voldoen, kost ook veel energie.
Cloud Computing Cloud Computing is een model dat alomtegenwoordige, gemakkelijke, on-demand netwerktoegang mogelijk maakt tot een gedeelde pool van configureerbare computerbronnen. In een utility computing-model kunnen organisaties middelen zoals verwerking, gegevensopslag of netwerken huren van een externe provider. Kenmerken van cloud computing: - On-demand selfservice - Snelle elasticiteit (kan heel snel op- en afschalen) - Brede netwerktoegang - Resource pool - Service op maat: klanten betalen alleen voor wat ze gebruiken. Servicemodellen - Infrastructure as a Service: alleen basisverwerkings-, opslag- en netwerkfuncties worden geboden. - Platform as a Service: Klanten kunnen hun eigen applicaties draaien, meestal ontwikkeld met behulp van tools die door de serviceprovider worden geleverd. - Software as a service: klanten gebruiken alleen applicaties die worden geleverd via een cloudinfrastructuur (bijv. G-Mail). Er zijn openbare clouds zoals Amazon, die doorgaans worden gebruikt voor toepassingen die snelle schaalbaarheid nodig hebben (het vermogen om zich aan te passen aan stijgende en dalende vraag), en private clouds die zich binnen een organisatie bevinden.
Problemen met Public Cloud Computing: - Beschikbaarheid/Betrouwbaarheid: Public clouds zijn niet immuun voor problemen, dus servers kunnen uitvallen en de organisatie kan het probleem niet zelf oplossen. - Schaalbaarheid: niet elke provider kan zijn dienst volledig schaalbaar maken. - Winstgevendheid: als de provider failliet gaat, moet het bedrijf al zijn gegevens terugzetten naar zijn eigen servers, die niet van hem zijn. - Beveiliging/Privacy/Compliance: niet alle clouds zijn even veilig. Deze eerste punten worden meestal behandeld in de Service Level Agreement (SLA). - Gevarieerd aanbod: niet alle providers bieden alle diensten aan en het kan moeilijk zijn om veel providers te hebben. - Openheid: het is moeilijk om gegevens van de ene provider naar de andere te verplaatsen, omdat ze verschillende infrastructuren gebruiken. - Kosten: Het definiëren van capaciteiten kost geld. In een servicegerichte architectuur worden bedrijfsprocessen opgesplitst in afzonderlijke computers die zijn ontworpen om de gewenste resultaten voor de serviceconsument te bereiken. Hiervoor moeten services drie principes volgen: - Herbruikbaarheid - de service moet bruikbaar zijn in verschillende applicaties - Interoperabiliteit - de service moet werken met elke andere service - Componenten - de service moet eenvoudig en modulair zijn
speciaal aangepast aan de specifieke behoeften van elke klant. Als u groot inkoopt, kunt u vaak kortingen krijgen. Via internet kunnen mensen samenkomen om collectief te winkelen en te profiteren van kortingen. Brick-and-mortar-winkels gebruiken op menu's gebaseerde prijsmodellen. Prijzen blijven lang hetzelfde. Webwinkels kunnen gebruik maken van een dynamisch prijsmodel waarbij de prijzen elke seconde kunnen worden aangepast op basis van de meest actuele informatie over vraag en aanbod. Social commerce is het gebruik van sociale media om koopgedrag te beïnvloeden.
Voordelen van e-tailing: Websites kunnen een bijna onbeperkt aantal en verscheidenheid aan producten aanbieden, omdat e-tailing niet wordt beperkt door fysieke winkels en beperkte schapruimte. Brick-and-mortar retailers zijn gebonden aan fysieke winkellocaties en openingstijden. Online retailers zijn altijd en overal open. E-verkopers kunnen effectiever concurreren op prijs omdat ze hun voorraad vaker kunnen roteren op basis van het aantal producten en klanten die ze kopen. Ook hoef je geen dure winkelruimte te huren.
Nadelen van E-Tailing: Klanten vertrouwen virtuele bedrijven minder. In een online winkel kun je het product dat je wilt kopen niet opslaan. Ook duurt het langer om het product te krijgen. In een winkel kun je na betaling direct met je product vertrekken. Online moet je wachten op bezorging.
De behoeften van online consumenten zijn onderverdeeld in:
- Structurele kracht: Online klanten zullen een website die niet naar behoren functioneert niet bezoeken of vertrouwen.
- Gebruiksvriendelijkheid: de website moet gebruiksvriendelijk zijn.
- Representatief beroep: de website moet esthetisch aantrekkelijk zijn. In een perfecte wereld zouden alle bedrijven in gelijke mate aan alle drie de behoeften voldoen. Door de schaarste aan middelen moeten ze echter een keuze maken.
Internetmarketing Veel bedrijven integreren QR-codes in hun offline applicaties om klanten naar hun website te leiden. Veel klanten zoeken gewoon naar uw producten op zoekmachines. Daarom is zoekmachine optimalisatie (SEO) erg belangrijk geworden. Om hoger te scoren, kan een website meer zoekwoorden op de website gebruiken, de website fris houden en unieke en waardevolle inhoud bieden. Een bedrijf kan ook gebruik maken van zoekmachine adverteren. Hier wordt het best betalende bedrijf bovenaan de pagina weergegeven. Sommige zoekmachines bieden aan om tegen betaling (ook betaald) de positie van een pagina in de organische (= niet-advertentie) resultaten te verhogen. Display-advertenties zijn gewone advertenties die op websites worden geplaatst. Online video-advertenties zijn InStream-videoadvertenties en worden ook geclassificeerd als display-advertenties. Bedrijven kunnen ook e-mail, sociale media of mobiele marketing gebruiken.
Prijsmodellen voor internetmarketing – op vertoningen gebaseerd model: de prijs is gebaseerd op het aantal keren dat de pagina met de advertentie is bekeken. - Pay-per-click-model: prijzen op basis van het aantal advertentiekliks. Mensen kunnen echter meerdere keren op een advertentie klikken om de bedrijfskosten en de inkomsten van adverteerders te verhogen. Dit is klikfraude.
Contentmarketing is een manier om een publiek te betrekken door relevante en waardevolle content aan te bieden via verschillende kanalen, zoals het plaatsen van instructievideo's. Het analyseren van het gedrag van internetgebruikers om de prestaties van de website te verbeteren, wordt webanalyse genoemd. Web analytics kan de volgende ratio's gebruiken: - CTR: aantal internetgebruikers dat op een advertentie klikt gedeeld door het aantal advertenties (vertoningen)
- Conversieratio: Percentage bezoekers dat daadwerkelijk de actie onderneemt die de marketeer wil (bijvoorbeeld een product kopen).
- Bouncepercentage: Percentage bezoekers dat de site verlaat na het bekijken van deze pagina.
- Bouncepercentage: percentage unieke paginaweergaven, b.v. H. De geanalyseerde pagina is de enige pagina die wordt bezocht voordat de bezoeker de site verlaat.
Locatiegebaseerde diensten zijn sterk gepersonaliseerde mobiele diensten op basis van de locatie van de gebruiker. Voice commerce betekent zaken als intelligente taalassistenten (Siri).
C2C E-commerce: E-veilingen bieden een plaats waar verkopers goederen en diensten te koop kunnen aanbieden en kopers kunnen op die goederen bieden. Online advertenties zijn vergelijkbaar, maar niet alle sites handelen. Platformgebaseerde C2C-bedrijfsmodellen zijn zaken als Uber.
Een van de belangrijkste aspecten van e-commerce is het waarborgen van de veiligheid van online transacties. Bij veel betalingsdiensten, zoals PayPal, kunt u uw creditcardgegevens alleen verstrekken aan de betalingsdienst en niet aan alle websites waar u iets wilt kopen. Cryptocurrencies zijn virtuele valuta die niet door een centrale bank worden uitgegeven en die encryptietechnologie gebruiken om transacties te beveiligen en nieuwe valuta-eenheden te creëren. Veel van deze munten maken gebruik van blockchain-technologie. Een transactieautorisatiemechanisme is de beveiligingscode van de kaart: een driecijferige code op de achterkant van de kaart. Deze wordt niet op de magnetische chip opgeslagen en is dus alleen bekend bij de houder van de fysieke kaart. Scam-indicatoren: - E-mailadressen: voor gratis e-mailproviders bestaan illegale e-mailadressen vaak uit betekenisloze combinaties van tekens. - Verzend- en factuuradres: Oplichters verzenden hun producten vaak naar risicovolle landen. Daarom eisen veel providers dat het verzend- en factuuradres hetzelfde adres zijn. - Handelspatronen: bestellingen kunnen groter zijn dan normaal, uit veel items van hetzelfde type bestaan, enz.
Juridische kwesties in de EG - Belasting: Volgens de Internet Tax Freedom Act is een bedrijf alleen verplicht om omzetbelasting te innen van klanten die in een staat wonen waar het bedrijf een significante aanwezigheid heeft. - Andere juridische aspecten: verkoopvoorwaarden of gebruik van de website. Auteursrechten en handelsmerken zijn overal. - Digital Rights Management: DRM: een technische oplossing waarmee uitgevers hun digitale media kunnen controleren om illegaal kopiëren en verspreiden te voorkomen, te beperken of te stoppen. Een digitaal watermerk is een elektronische versie van fysieke watermerken die op een bankbiljet zijn geplaatst om vervalsing te voorkomen. - Netneutraliteit: het principe dat alle internetgegevens gelijk moeten worden behandeld.
hoofdstuk 5
Samenwerking, dat wil zeggen twee of meer mensen die samenwerken om een gemeenschappelijk doel te bereiken, is essentieel voor organisaties. Organisaties gebruiken virtuele teams om samenwerking te stimuleren. Leden van deze teams werken doorgaans niet op dezelfde locatie, maar communiceren en werken samen via technologie. Mensen kunnen synchroon (gelijktijdig, zoals telefoongesprekken of conversaties) of asynchroon (asynchroon, zoals e-mails) communiceren. Virtuele teamvergaderingen worden vaak gehouden als virtuele vergaderingen. Deze kunnen synchroon zijn met gesprekken (video) of asynchroon met discussiefora.
Met social bookmarking kunnen gebruikers interessante inhoud delen en categoriseringssystemen creëren die folksonomieën worden genoemd. Sociaal catalogiseren is het creëren van een categorisatiesysteem door gebruikers. Denk bijvoorbeeld aan websites waar studenten hun verslagen kunnen beheren.
Op de cloud gebaseerde samenwerkingstools maken eenvoudige toegang tot en overdracht van bestanden van de ene persoon naar de andere mogelijk. Op deze manier heeft een gebruiker altijd de nieuwste versie van een bepaald bestand, ongeacht de computer die hij gebruikt. Met een contentmanagementsysteem kunnen gebruikers digitale content publiceren, bewerken en openen. Hierdoor kunnen gebruikers dingen op de site bewerken zonder de IT-afdeling te hoeven vragen. Het concept van collectieve intelligentie is gebaseerd op het idee dat groepen mensen met een breed scala aan informatie en kennis de capaciteiten van individuele experts kunnen overtreffen. Peerproductie is de creatie van goederen of diensten door zelfgeorganiseerde gemeenschappen. Een goed voorbeeld van peer-productie is open source software (zie ook technologie-update). Een wiki is een site waar mensen inhoud kunnen maken, bewerken of verwijderen, maar ook de inhoud kunnen bespreken of wijzigingen kunnen voorstellen met andere leden van de gemeenschap. In tegenstelling tot een reguliere website is een wiki gekoppeld aan een database van alle voorgaande edities.
Crowdsourcing gebruikt gewone mensen als goedkope arbeid door heel kleine banen online te plaatsen.
Sociale netwerksites creëren online sociale gemeenschappen waar mensen met verschillende interesses elkaar ontmoeten, communiceren en samenwerken. Natuurlijk zitten er ook nadelen aan social media, zoals het creëren van filterbubbels (je ziet alleen wat je wilt zien) en clickbait-artikelen (artikelen met onvolledige of vreemde titels die gebruikers aanzetten tot klikken). Social search probeert de relevantie van zoekresultaten te vergroten door inhoud van sociale netwerken, blogs of microblogdiensten op te nemen. Virale marketing gebruikt het netwerkeffect om de naamsbekendheid te vergroten.
Een van de grootste nadelen van het gebruik van sociale media als organisatie is de mogelijkheid van negatieve publicaties over de organisatie.
Hoofdstuk 6
Business intelligence verwijst naar tools en technieken die worden gebruikt om gegevens uit het verleden te analyseren en te visualiseren, terwijl geavanceerde analyse verwijst naar tools en technieken die worden gebruikt om te begrijpen waarom iets is gebeurd, toekomstige resultaten te voorspellen en verborgen patronen bloot te leggen. Business analytics is een overkoepelende term voor deze begrippen.
Organisaties die beslissingen nemen op basis van verifieerbare data zijn datagedreven organisaties die meetbaar productiever en winstgevender zijn.
Big data is hoog in volume, verscheidenheid en snelheid. Bruikbare gegevens kunnen de volgende vormen aannemen: - Gestructureerde gegevens: gegevens die goed in spreadsheets en databases passen - Semi-gestructureerde gegevens: vb. clickstreams en sensordata - Ongestructureerde data: b.v. tekst-, audio- en videogegevens. Succesvolle organisaties hanteren een continu planningsproces. Organisaties monitoren en analyseren continu data en bedrijfsprocessen.
Databaseterminologie: waarover u gegevens verzamelt, zoals mensen, is een entiteit. Entiteiten zijn vaak gerangschikt in arrays, waarbij elke rij een record is dat bij een entiteit hoort en elke kolom een attribuut. De attributen (naam en leeftijd) horen bij een entiteit (persoon) en worden verzameld in een record. Traditionele databases worden relationele databasebeheersystemen (RDMS) genoemd. Het probeert de opslagefficiëntie, het gemak van ophalen en andere factoren in evenwicht te brengen door gegevens in tabellen op te slaan.
verbonden door relaties. Ze zijn niet gemakkelijk schaalbaar als reactie op pieken in de vraag. Ze zijn ook behoorlijk complex, dus veranderingen moeten zorgvuldig worden gepland en beheerd. Systemen die deze nadelen niet hebben, zijn NoSQL-systemen. Ze kunnen worden verspreid over meerdere machines, waardoor ze zeer schaalbaar zijn.
De twee belangrijkste componenten van een database zijn de gegevens en de gegevensstructuur. De structuur wordt meestal vastgelegd in een gegevensmodel, kaart of diagrammen die entiteiten en hun relaties weergeven. Elk attribuut moet van een specifiek type zijn, b.v. B. tekst, nummer of datum. Dit gegevenstype helpt het systeem bij het organiseren en sorteren van gegevens, het uitvoeren van berekeningen en het toewijzen van opslagruimte. Het gegevensformaat is gedocumenteerd in een datadictionary, een document waarin verschillende metagegevens over elk attribuut worden uitgelegd, bijvoorbeeld B. de naam, het verwachte gegevenstype en geldige waarden. Ze bevatten vaak bedrijfsregels die zijn ontworpen om te voorkomen dat illegale of onlogische records de database binnenkomen. Stamgegevens zijn de belangrijkste gegevens voor de werking van een bedrijf. Beheer van masterdata is meer een managementkwestie dan een technologiekwestie, aangezien alle bedrijfseenheden het eens moeten worden over wat masterdata-elementen betekenen of hoe om te gaan met duplicaten.
Gegevensinvoer en ophalen: een formulier bevat velden waarin de gebruiker gegevens kan invoeren of keuzes kan maken, waarbij elk veld een kenmerk binnen een databaserecord vertegenwoordigt. Om gegevens op te halen gebruiken we een query. De taal die het meest wordt gebruikt om met RDMS te communiceren, is Structured Query Language (SQL). Een rapport is een verzameling databasegegevens die is georganiseerd en wordt weergegeven aan de gebruiker. Rapportgeneratoren helpen gebruikers snel interactieve rapporten en visualisaties te maken om gegevens in een handig formaat te presenteren. Soorten rapporten: - Gepland - gegenereerd op vooraf bepaalde intervallen om routinematige beslissingen te ondersteunen. - Drill down - geeft meer details. - Uitzondering - geeft situaties aan die niet gebruikelijk zijn. - Sleutelindicator – biedt een samenvatting van kritieke statistieken op een herhaalbare tijdlijn. Ad-hocquery's zijn query's die reageren op ongeplande verzoeken om informatie ter ondersteuning van een niet-routinematige beslissing. Ik spaar meestal niet om opnieuw te rennen.
Systemen die worden gebruikt om in realtime met klanten te communiceren en een bedrijf te runnen, worden operationele systemen genoemd. Online transactieverwerkingssystemen (OLTP) bieden geautomatiseerde antwoorden op verzoeken van gebruikers. Ze zijn ontworpen om meerdere gelijktijdige klanttransacties af te handelen. Informatiesystemen zijn ontworpen om op gegevens gebaseerde besluitvorming te ondersteunen. Datawarehouses integreren veel grote databases en andere gegevensbronnen in één repository. Een cruciaal proces voor het integreren van gegevens uit operationele systemen met andere organisatiegegevens is het extraheren, transformeren en laden. Gegevens moeten uit verschillende bronsystemen worden gehaald. De gegevens worden vervolgens opgeschoond en verwerkt om aan de behoeften van de analyse te voldoen. Gegevensopschoning identificeert, corrigeert of verwijdert beschadigde/onnauwkeurige gegevens. De getransformeerde gegevens worden vervolgens in het magazijn geladen. Een datamart is een magazijn met een beperkte scope. Het bevat samengestelde gegevens uit het magazijn, dus elke marktplaats is afgestemd op de beslissingsondersteunende behoeften van een specifieke groep eindgebruikers.
Business intelligence-tools worden door bedrijven gebruikt om gestructureerde en ongestructureerde gegevens te analyseren om inzicht te krijgen in huidige en eerdere prestaties. Beslissingsondersteunende systemen analyseren gestructureerde gegevens en ondersteunen de besluitvorming. Ze zijn ontworpen als interactieve beslissingsondersteuning die modellen gebruiken om gegevens te manipuleren. Een wat-als-analyse stelt gebruikers in staat hypothetische wijzigingen aan te brengen in de gegevens met betrekking tot een probleem en te observeren hoe deze wijzigingen de resultaten beïnvloeden. Online analytische verwerking (OLAP) is het proces waarbij snel complexe, multidimensionale analyses worden uitgevoerd op gegevens die zijn opgeslagen in een voor ophalen geoptimaliseerde database. De OLAP-server begrijpt hoe de gegevens in de database zijn georganiseerd en heeft speciale functies voor analyse.
Intelligent agents (of bots) zijn programma's die op de achtergrond draaien om een service te verlenen wanneer een bepaalde gebeurtenis plaatsvindt. Er zijn verschillende soorten: - User Agents: voeren automatisch een taak uit voor een gebruiker, b.v. B. Vul een webformulier in met routine-informatie. - Kopersagenten (winkelbots): zoeken om de beste prijs voor een specifiek product te vinden. - Monitor- en sensorfactoren: houd belangrijke gegevens bij en waarschuw de gebruiker wanneer de omstandigheden veranderen. - Datamining-agenten: analyseer continu grote gegevensopslagplaatsen om veranderingen te identificeren die door een gebruiker als significant worden beschouwd. - Webcrawler (ook wel webspin genoemd): Zoekt constant op internet naar specifieke informatie. - Chatbots: agenten die menselijke gesprekken simuleren. - Schadelijke agenten: ontworpen door spammers en andere internetaanvallers om e-mailadressen van websites te vervalsen of spyware op computers te installeren.
Kennismanagement verwijst naar de processen die een organisatie gebruikt om het maximale voordeel uit haar kennisbasis te halen. Kennisbronnen zijn alle databases, handleidingen, studieboeken etc. waarin feiten en processen zijn vastgelegd en opgeslagen. Expliciete kennis weerspiegelt kennis die kan worden gedocumenteerd, gearchiveerd en gecodificeerd. Impliciete kennis weerspiegelt de procedures en processen die in de geest van een persoon bestaan om een specifieke taak effectief te voltooien. Een kennisbeheersysteem is een verzameling op technologie gebaseerde hulpmiddelen, waaronder communicatietechnologieën en systemen voor het opslaan en ophalen van informatie, zodat expliciete en impliciete kennis kan worden gedeeld, opgeslagen en beheerd.
Organisaties gebruiken social media analytics, die de connecties van mensen in kaart brengen, om connecties of ontbrekende links te ontdekken. Op die manier is het gemakkelijker om de persoon te vinden die het als eerste heeft opgelost als u een probleem moet oplossen. Kennisportalen worden gebruikt om kennis te delen met medewerkers, klanten, leveranciers en het brede publiek.
Een geografisch informatiesysteem wordt gebruikt om geografisch relevante gegevens te creëren, op te slaan, te analyseren en te beheren. Het legt kenmerken van geografische locaties vast en maakt het mogelijk deze kenmerken te koppelen aan andere gegevens ter ondersteuning van de besluitvorming (ook wel locatieanalyse genoemd).
hoofdstuk 7
Basisbedrijfsprocessen - Cash Order: Dit is het proces dat gepaard gaat met de verkoop van een product of dienst. - Procurement-to-Pay: proces gerelateerd aan de aankoop (levering) van goederen van externe leveranciers. - Make-to-Stock: Goederen worden geproduceerd op basis van prognoses en opgeslagen in een magazijn. - Op bestelling gemaakt: Grondstoffen worden op voorraad gehouden op basis van prognoses, maar fabricage vindt plaats zodra de bestelling is geplaatst.
De reeks bedrijfsactiviteiten die waarde toevoegen aan het eindproduct is de waardeketen. Kernactiviteiten omvatten inkomende logistiek (ontvangst), operaties en productie, uitgaande logistiek (verzending), marketing en verkoop en klantenservice. Ondersteunende activiteiten maken het mogelijk om kernactiviteiten te laten plaatsvinden. Dit zijn: administratieve activiteiten, infrastructuur, human resources, technologieontwikkeling en aankopen (aanschaf van producten als input voor kernactiviteiten).
Wanneer bedrijven hun waardeketens verbinden, creëren ze een waardesysteem. Een opwaartse informatiestroom bestaat uit informatie die de organisatie ontvangt van een andere organisatie. Een stroomafwaartse informatiestroom bestaat uit informatie die door de ene organisatie wordt gegenereerd en naar een andere wordt gestuurd.
Systemen die zich richten op de behoeften van individuele afdelingen communiceren over het algemeen niet met andere systemen en worden stand-alone applicaties genoemd. Systemen die niet meer bruikbaar zijn omdat ze onafhankelijk zijn, worden legacy-systemen genoemd. Veel organisaties hebben voor elke taak het beste systeem gevonden, wat de beste systemen zijn. Het is echter nog beter om een systeem te hebben dat alle gegevens bevat. Deze systemen worden bedrijfsinformatiesystemen of bedrijfssystemen genoemd. Ze vereisen slechts één keer gegevensinvoer en zijn beschikbaar voor iedereen in de organisatie.
Intern afgestemde systemen ondersteunen functionele gebieden, bedrijfsprocessen en besluitvorming binnen een organisatie. Naar buiten gerichte systemen helpen de communicatie te stroomlijnen en bedrijfsprocessen met klanten, leveranciers, zakenpartners en anderen buiten de organisatie te coördineren. Ze worden ook wel interorganisationele systemen genoemd.
Verpakte/gecommercialiseerde software is geschreven door een derde partij om aan de behoeften van veel verschillende gebruikers te voldoen en ondersteunt gestandaardiseerde en repetitieve taken. Deze kunnen erg goedkoop zijn. Maatwerksoftware wordt exclusief voor specifieke organisaties ontworpen en ontwikkeld. Dit is duurder, maar de systemen kunnen beter aansluiten bij de behoeften van de business. De versie van een enterprise-systeem met alleen de standaardfuncties wordt de vanilla-versie genoemd. Maatwerk zorgt voor extra software of directe wijzigingen in de vanille-app zelf. Een belangrijke belemmering voor het implementeren van bedrijfssystemen is het aanpassen van bedrijfsprocessen aan de manier waarop de software werkt. De meeste bedrijfssystemen zijn gebaseerd op standaard industrieprocessen die best practices worden genoemd.
Business Process Management (BPM) is een systematische en gestructureerde verbeteringsaanpak waarbij processen opnieuw worden ontworpen om drastische verbeteringen te bereiken. De belangrijkste stappen hiertoe zijn: 1. Ontwikkel een visie op de bedrijfsdoelstellingen. 2. Identificeer kritieke processen die opnieuw moeten worden ontworpen. 3. Begrijp en meet het bestaande proces als basis voor verbetering. 4. Identificeer manieren waarop informatiesystemen kunnen worden gebruikt om processen te verbeteren. 5. Ontwerp en prototype-implementatie van het nieuwe proces.
De belangrijkste bedrijfssystemen zijn Enterprise Resource Planning (ERP) systemen. ERP-systemen helpen bedrijven auditcontroles te implementeren en te voldoen aan door de overheid opgelegde regelgeving. ERP-controle is de plaats van controle over computersystemen en de gegevens in die systemen en beslissingsbevoegdheid. Bedrijven hebben gecentraliseerde controle of bedrijfseenheden kunnen zelfbeheerd zijn. ERP-bedrijfsvereisten: Om aan de vereisten te voldoen, selecteren managers ERP-componenten. Er zijn basiselementen (interne focus) en geavanceerde elementen (externe focus). Kernelementen ondersteunen processen als financieel management, bedrijfsvoering en human resource management. Geavanceerde componentondersteuning: Supply Chain Management en Customer Relationship Management.
De databasestructuur is de sleutel tot het implementeren van een ERP-systeem. Een grote beperking is dat ERP bedrijven dwingt hun processen te veranderen. Daarnaast is het na installatie lastig om over te stappen naar een ander systeem. Aanbevelingen voor een succesvolle implementatie van ERP-systemen: - Zorg voor sponsoring door leidinggevenden: het topmanagement moet de implementatie ondersteunen. - Vraag om hulp van externe deskundigen. - Train gebruikers grondig
- Productstroom: beweging van goederen van de leverancier, via productie, naar distributie naar de consument. Een SCM-systeem moet ook de omgekeerde logistiek ondersteunen: producten retourneren, gebruikte goederen ophalen voor recycling, enz.
- Informatiestroom: bijvoorbeeld orderverwerking en updates van de leveringsstatus.
- Financiële stroom: cashflow
Een belangrijke factor bij het optimaliseren van de informatiestroom is de Extensible Markup Language (XML). Dit is een standaard voor het uitwisselen van gestructureerde gegevens via het web. Een XML-tag is een tag die in een XML-document wordt ingevoegd om aan te geven hoe de gegevens in het document zullen worden geïnterpreteerd of gebruikt. Voorbeeld:
Supply chain-zichtbaarheid is de mogelijkheid om producten te volgen en externe gebeurtenissen te voorspellen. Supply chain analytics is het gebruik van key performance indicators om de prestaties van de gehele supply chain te monitoren.
Blockchain is zeer veilig, efficiënt en transparant.
Customer Relationship Management (CRM)-systemen worden steeds belangrijker naarmate klanten complexere behoeften hebben en er meer platforms voor relatiebeheer zijn. Ontwikkeling van CRM-strategie: - Bedrijfsbeleid en -procedures moeten een klantgerichte cultuur weerspiegelen - Klantenservice - Training van medewerkers: Medewerkers op alle gebieden moeten zich richten op klanttevredenheid - verzamelen, analyseren en delen van gegevens.
Elementen van een CRM-systeem: - Operationele CRM: omvat de systemen die worden gebruikt voor klantinteractie en ondersteuning. o Verkoopautomatisering: modules die de dagelijkse verkoopactiviteiten ondersteunen. o Klantenservice en ondersteuning: Modules die reacties op serviceverzoeken automatiseren. Customer Engagement Centers gebruiken meerdere communicatiekanalen om tegemoet te komen aan de communicatievoorkeuren van klanten. o Corporate Marketing Management: help een bedrijf zijn CRM-strategie te implementeren door het beheer van advertentiecampagnes te verbeteren. - Analytische CRM: analyseert klantgedrag en inzichten om de bedrijfsinformatie te bieden die nodig is om nieuwe kansen te identificeren en superieure klantenservice te leveren. Social CRM is het gebruik van sociale media om snel te reageren op zorgen van klanten. o Monitoring van sociale media: het identificeren en evalueren van het volume en het sentiment van wat er over een bedrijf of product wordt gezegd. - Collaborative CRM: systemen voor effectieve en efficiënte klantcommunicatie in het hele bedrijf. o Sterkere klantgerichtheid: iedereen in het bedrijf weet wat de klant nodig heeft. o Verminder communicatiedrempels: meer informatie van een klant = betere service. o Nauwere informatie-integratie: Klanten kunnen statusupdates ontvangen vanaf elk contactpunt in de organisatie.
Ethische zorgen: CRM-systemen die klanten profileren en gegevens verzamelen, kunnen worden gezien als een inbreuk op de privacy.
Hoofdstuk 9
Een business case is het proces van het identificeren, kwantificeren en presenteren van de waarde die door een systeem wordt geleverd. Het is eenvoudig om de kosten van een systeem te berekenen, maar de productiviteitswinst kan onduidelijk zijn. De productiviteitsparadox wordt voornamelijk veroorzaakt door vier factoren: 1. Meetproblemen: Veel bedrijven meten efficiëntie, terwijl het verhogen van de efficiëntie de grootste impact heeft gehad op de productiviteit. 2. Tijdsverschillen: er kunnen aanzienlijke tijdsverschillen zijn tussen investeringen en waarneembare effecten. 3. Herdistributie: nieuwe systemen kunnen slechts ten goede komen aan een paar bedrijven en niet aan de hele sector, waardoor de marktaandelen veranderen, maar niet de algehele productiviteit. 4. Slecht beheer: Sommige systemen werken heel goed, maar worden niet goed geïmplementeerd en beheerd. - Angst: Argumenten gebaseerd op het idee dat als een systeem niet wordt geïmplementeerd, het bedrijf de concurrentie zal verliezen. - Feiten: argumenten gebaseerd op data, kwantitatieve analyse.
De totale eigendomskosten (TCO) zijn gebaseerd op de initiële kosten, maar ook op de gebruiks- en onderhoudskosten. De kosten zijn onder te verdelen in eenmalige en terugkerende kosten. Eenmalige kosten, zoals de aanschaf van een actief, worden gewoonlijk kapitaaluitgaven genoemd. Terugkerende kosten als B. Onderhoudskosten worden vaak operationele/niet-kapitaalkosten genoemd. De vermelde specifieke kosten zijn slechts specifieke kosten. De kosten kunnen echter ook immaterieel zijn, zoals verloren klanten als uw website niet zo goed presteert als de website van de concurrentie.
De voordelen van systemen kunnen ook tastbaar en ontastbaar zijn. Kosten-batenanalyse: - Netto contante waarde analyse (met behulp van kasstromen en disconteringsvoet) - Uitvoeren van break-even analyse. Om investeringen te vergelijken kan een gewogen multicriteria-analyse worden gebruikt, waarbij meerdere criteria worden geëvalueerd en "belangrijk" worden gemaakt, zodat de belangrijkste criteria een grotere invloed hebben op de uitkomst. De totale economische impact omvat IT-impact (projectkosten), business-impact (baten), gecreëerde toekomstige opties (toekomstige flexibiliteit) en bijbehorende risico's of onzekerheden.
Het proces van het ontwerpen, bouwen en onderhouden van informatiesystemen wordt systeemanalyse en -ontwerp genoemd. De persoon die deze functie uitvoert, is een systeemanalist.
Software op maat: - Maatwerk: de software kan worden afgestemd op de individuele behoeften van de organisatie. - Probleemspecificiteit: U heeft alleen de middelen die u nodig heeft, dus u betaalt er alleen voor. Kant-en-klare software: niet aanpasbaar en niet probleemspecifiek, meestal goedkoper en minder riskant dan software op maat. Bij open source software is de broncode van het programma vrij beschikbaar voor gebruik en/of aanpassing (bijvoorbeeld het R-programma dat we gebruiken bij Statistieken). Het met elkaar verbinden van verschillende computersystemen en softwaretoepassingen wordt systeemintegratie genoemd.
Een systeemanalist is meestal ook de projectmanager en is verantwoordelijk voor het slagen van een project. Softwarebugs zijn fouten of defecten in een computerprogramma/systeem. Beheersmaatregelen voor systeemontwikkeling moeten ervoor zorgen dat beveiligingsfuncties worden geïmplementeerd en dat de juiste procedures voor wijzigingsbeheer worden gevolgd.